چطور هورمون های شادی رو فعال کنیم؟
همه ما روزهایی رو تجربه کردیم که بدون دلیل خوشحالیم و انرژی داریم، یا برعکس، روزهایی که انگار همه چیز کُند و بی روح پیش میره. شاید فکر کنین این بالا و پایین های روحیه فقط به شرایط بیرونی یا اتفاقات روزمره مربوطه، ولی واقعیت اینه که بدن ما خودش یک کارخانه تولید “حال خوب” داره! این کارخانه چیزی نیست جز هورمون های شادی.

هورمون های شادی کدوما هستن؟
چهار هورمون اصلی که بیشترین نقش رو در حس شادی و حال خوب دارن عبارت اند از: دوپامین، سروتونین، اندورفین و اکسی توسین. هرکدوم از این ها مثل یک تیم قهرمان برای بالا بردن روحیه شما کار می کنن.

-
دوپامین: هورمون پاداش
دوپامین رو بهش میگن “هورمون انگیزه” یا “هورمون پاداش”. هر بار که کاری رو با موفقیت انجام میدیم، یا حتی قدم کوچیکی به سمت هدفمون برمی داریم، دوپامین ترشح میشه و همون حس رضایت و انرژی رو بهمون میده. وقتی دوپامین کمه، ممکنه حس بی حوصلگی یا بی انگیزگی داشته باشیم.
چطور دوپامین رو بالا ببریم؟
- تعیین هدف های کوچک و رسیدن بهشون
- یاد گرفتن چیزهای جدید
- گوش دادن به موسیقی مورد علاقه
- ورزش کردن منظم
-
سروتونین: هورمون آرامش
سروتونین بیشتر با حس آرامش و رضایت مرتبطه. وقتی سروتونین بالاست، احساس می کنیم همه چیز سر جاشه و اضطرابمون کمتر میشه. کمبود سروتونین ممکنه باعث بی حوصلگی یا حتی افسردگی بشه.

چطور سروتونین رو افزایش بدیم؟
- قرار گرفتن در معرض نور خورشید
- مدیتیشن یا تمرین های آرام سازی
- خوردن غذاهای حاوی تریپتوفان (مثل تخم مرغ، ماهی، آجیل)
- داشتن روابط اجتماعی مثبت

-
اندورفین: مسکن طبیعی بدن
اندورفین همون هورمونی هست که بعد از یک ورزش سنگین یا حتی یک خنده حسابی حس می کنیم. این هورمون درد رو کم می کنه و حس سرخوشی ایجاد می کنه.
چطور اندورفین رو بالا ببریم؟
- ورزش های هوازی مثل دویدن یا شنا
- خندیدن و دیدن فیلم کمدی
- خوردن کمی شکلات تلخ
- انجام کارهای خلاقانه مثل نقاشی یا موسیقی
-
اکسی توسین: هورمون عشق
اکسی توسین بیشتر به ارتباطات انسانی و روابط صمیمی مربوطه. وقتی کسی رو در آغوش می گیریم، لحظات باکیفیتی رو با عزیزانمون می گذرونیم یا حتی به کسی کمک می کنیم، اکسی توسین ترشح میشه.
چطور اکسی توسین رو افزایش بدیم؟
- بغل کردن یا دست دادن
- گفت وگوی صمیمی با دوستان و خانواده
- هدیه دادن یا گرفتن
- انجام کارهای داوطلبانه

سایر راههای افزایش هورمون شادی
حالا که با هورمون های شادی آشنا شدیم، وقتشه بریم سراغ بخش جذاب ماجرا: چطور این هورمون ها رو فعال کنیم تا هر روز پرانرژی تر و شادتر باشیم؟

- ورزش منظم: ورزش یکی از بهترین راههای افزایش هورمون شادی هست. حتی یک پیاده روی ۲۰ دقیقه ای می تونه سطح دوپامین، سروتونین و اندورفین رو بالا ببره. لازم نیست حتما باشگاه برین، می تونین رقص، یوگا یا حتی بازی های گروهی رو امتحان کنین.
- رژیم غذایی سالم: غذا تاثیر مستقیم روی خلق وخو داره. برای مثال، غذاهای غنی از تریپتوفان مثل بوقلمون، تخم مرغ و لبنیات به تولید سروتونین کمک می کنن. همچنین آجیل، ماهی و شکلات تلخ هم می تونن تولید هورمون شادی رو تقویت کنن.
- خواب کافی: وقتی کم خوابی دارین، سطح هورمون ها به هم می ریزه. ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه کمک می کنه بدن زمان کافی برای تنظیم دوباره هورمون ها داشته باشه.

- نور خورشید: نور طبیعی خورشید باعث افزایش تولید سروتونین میشه. حتی ۱۵ دقیقه در روز زیر نور خورشید بودن می تونه حالتون رو بهتر کنه.
- موسیقی و هنر: گوش دادن به موسیقی شاد یا انجام فعالیت های هنری، دوپامین و اندورفین رو فعال می کنه. پس لیست آهنگ های شادتون رو همیشه دم دست داشته باشین.
- خنده: خندیدن ساده ترین راه برای بالا بردن اندورفینه. فیلم کمدی ببینین، با دوستان شوخی کنین و اجازه بدین لبخند توی روزمرگی تون جاری باشه.
- روابط اجتماعی مثبت: گذروندن وقت با آدم هایی که دوستشون دارین، مخصوصا خانواده و دوستان نزدیک، اکسی توسین رو بالا می بره. حتی یک تماس تلفنی کوتاه می تونه حالتون رو تغییر بده.
- مدیتیشن و تمرین ذهن آگاهی: مدیتیشن به کاهش استرس و افزایش سروتونین کمک می کنه. روزی ۱۰ دقیقه تمرین آرام سازی می تونه تاثیر زیادی روی روحیه تون بذاره.
- کمک کردن به دیگران: کارهای خیرخواهانه باعث ترشح اکسی توسین میشه. حتی کمک های کوچک مثل باز کردن در برای کسی یا لبخند زدن به یک غریبه.
- یادگیری مهارت های جدید: یاد گرفتن یک زبان جدید، آشپزی، یا حتی یک بازی فکری، باعث افزایش دوپامین میشه چون مغز حس موفقیت رو تجربه می کنه.

نکته مهم درباره تعادل هورمون ها
یادتون باشه که زیاد بودن یک هورمون همیشه خوب نیست. مثلا اگر دوپامین بیش از حد باشه، ممکنه باعث رفتارهای تکانشی یا وابستگی بشه. هدف اینه که هورمون های شادی رو در تعادل نگه داریم.

و در پایان
اگه تا حالا از خودتون پرسیدین هورمون شادی چیست و چطور می تونیم بیشترش کنیم، جوابش ساده ست! یه بار دیگه این مقاله رو مرور کنید و نکات اصلیش رو یه گوشه برای خودتون یادداشت کنید! بدن ما بهترین کارخانه تولید حال خوبه؛ فقط کافیه یاد بگیریم چطور دکمه های شادی رو فشار بدیم و حال خودمون رو خوب کنیم. هر بار که حس کردین بی انرژی شدین، یکی از این روش ها رو امتحان کنین و از سادگیِ راه انداختن سیستم پیچیده بدن شگفت زده شین!
Red prune
پرتقال خشک
آلبالو خشک
Khalife baklava
بهار نارنج
پیاز خشک
Nokhodchi confection
ادویه پلویی 